Różnego rodzaju technologie wpływają na rozwijanie świata, ułatwianie życia codziennego i minimalizacje kosztów produkcji czy eksploatacji sprzętu. Jednym z ciekawych odłamów technologii jest tytułowa biotechnologia. W dużym skrócie i słowem wstępu, wykorzystuje ona naturalne procesy przeprowadzane przez organizmy żywe, do produkcji dóbr potrzebnych człowiekowi do wybranych celów. Jak wygląda przykładowy proces biotechnologiczny i jakie produkty możemy zyskać dzięki tej gałęzi technologii?
Reakcje enzymatyczne
Mechanizm reakcji enzymatycznej jest stosunkowo często wykorzystywany w branży biotechnologicznej. Reakcje te polegają na użyciu określonego, specjalnie dobranego enzymu, który wprowadzony do otoczenia występowania procesu, ma za zadanie oddziaływać z innymi substratami by w rezultacie otrzymać produkt końcowy. Idealnym przykładem takiego procesu jest serowarstwo. W produkcji sera wykorzystuje się wydzielony enzym zwany renniną lub podpuszczką, którego działanie polega na wytrąceniu z mleka miceli tłuszczowych i białkowych. Te przybierają formę ciała stałego, tworząc grudki, dzięki czemu możliwe jest wytworzenie sera. Oczywiście w produkcji serów występuje szereg innych działań, dzięki którym produkt końcowy ma jak najlepszą jakość, jednak reakcja enzymatyczna jest niezbędna, by wytrącić micele z mleka.
Kultury mikroorganizmów
Mikroorganizmy często wykorzystywane są w biotechnologii z uwagi na ich szczególne zdolności, które mogą przysłużyć się procesom produkcji lub uzdatniania. Dwa doskonałe przykłady wykorzystania mikroorganizmów biotechnologii to produkcja piwa i oczyszczanie ścieków.
Oczyszczanie ścieków odbywa się dzięki osadowi czynnemu, czyli kłaczkowatej zawiesinie bakterii oraz innych mikroorganizmów, które zdolne są do utleniania zanieczyszczeń wodnych, bądź do kumulacji szkodliwych związków. W przypadku osadu czynnego również obecne są reakcje enzymatyczne. Enzymy produkowane przez kultury bakterii oddziałują ze związkami chemicznymi niepożądanymi w oczyszczanej wodzie, dzięki czemu są one utleniane lub redukowane. Różnica między oczyszczaniem ścieków a produkcją sera jest dosyć istotna, gdyż w przypadku oczyszczania ścieków użyte są kultury bakterii i to one odpowiedzialne są za obecność enzymów, natomiast w serowarstwie wprowadza się enzym wyizolowany.
W produkcji piwa wykorzystywane są drożdże. Wytwarzanie alkoholu etylowego przez te mikroorganizmy to niezwykle ciekawy proces zwany efektem Crabtree. Należy podkreślić, iż wytworzenie etanolu jest skutkiem oddychania beztlenowego wśród drożdży, jednak efekt Crabtree polega na przeprowadzaniu oddychania beztlenowego, mimo, iż korzystniejsze energetycznie byłoby oddychanie tlenowe. Drożdże dążą jednak do produkcji alkoholu, ponieważ jest on toksyczny dla otaczającego ich środowiska. Osobliwy mechanizm obronny tych mikroorganizmów jest wykorzystywany przez człowieka do produkcji napojów alkoholowych.