Rośliny owiane mitami

Rośliny owiane mitami


Wiele znanych roślin zawdzięcza swe nazwy tragicznym losom herosów, bogów i nimf rodem z greckiej mitologii
Narcyzy, hiacynty i krokusy to rośliny dobrze wszystkim znane. Mniej lub wcale nieznane sa natomiast historie związane z ich nazwami; w przypadku bardzo wielu roślin kryją się za nimi mitologiczne postaci oraz ich niekiedy tragiczne losy.


Mitologia grecka odpowiada na przykład o losach Narcyza, od imienia którego wzięła się nazwa kwiatów. Młodzieniec ten – bardzo piękny, lecz pełen dumy i wyniosłości – odrzucał miłość innych. Wzgardził nawet uczuciem nimfy Echo, która wkrótce po tym umarła z żalu. Młodzieńca spotkała za to sroga kara wymierzona przez boginię miłości Afrodytę. Kiedy pił wodę ze źródła, ujrzał w nim własne odbicie, zakochując się w nim bez pamięci. Pełen tęsknoty za nieosiągalnym przedmiotem swego uczucia, umiera i zostaje przemieniony w kwiat.


Mitologia grecka i rzymska podaje wiele przykładów takiej przemiany ludzi oraz istot boskich w kwiaty i drzewa. Opowiada o tym również mit o Hiacyncie. Hiacynt był oblubieńcem greckiego boga Apollina. Kiedy pewnego razu obydwaj współzawodniczyli w rzucie dyskiem, zazdrosny o urodziwego chłopca bóg wiatru Zefir pokierował dyskiem Apollina tak, że ten ranił młodzieńca śmiertelnie w głowę. Według mitu, pogrążony w smutku Apollo sprawił, że z przesiąkniętej krwią Hiacynta ziemi wyrosły przepięknie pachnące kwiaty.


Metamorfozy, czyli przemiany bohaterów
Znane są również przykłady przemian istot ludzkich w drzewa. Opowiada o tym m.in. historia Kyparissosa, pięknego chłopca, również oblubieńca Apollina. Kyparissos miał oswojonego jelenia. Niestety, przypadek sprawił, że w mrocznym lesie uśmiercił ukochane zwierzę własną włócznią. Zasmuciło go to tak bardzo, że sam postanowił umrzeć. Na wieść o tym Apollo przemienił go w drzewko cyprysa, które od tamtej pory jest symbolem smutku i żalu.


Te stare, poetycko brzmiące nazwy zostały też później przejęte przez botaników. Jednak imiona bogów z greckiej i rzymskiej mitologii nadaje się również nowo odkrywanym roślinom, czego najlepszym przykładem jest australijski rodzaj Pandorea. Ta botaniczna nazwa została zaczerpnięta od imienia bohaterki jednego z mitów greckich – Pandora. Mitologia podaje, że Zeus, chcąc zemścić się na Prometeuszu za przekazanie ludziom ognia, zesłał na ziemię kobietę, której wdziękom miał ulec bohaterski tytan. Prometeusz okazał się jednak nieufny wobec darów Zeusa i nie poślubił Pandory, która w posagu miała wnieść tajemniczą puszkę, uwalniając na świat wszystkie nieszczęścia i choroby, które od tamtej pory trapią całą ludzkość.


W tym kontekście nazwę nowo odkrytego rodzaju można uznać za w pełni uzasadnioną: w czasie gdy rodzaj Pandorea został odkryty, australijską wyspę Norfolk nawiedziła straszna plaga insektów.

Dodaj komentarz